Turkish Technique is an embroidery technique which has been applied for centuries on clothes weaved by cloth-leg and by counting the number of cloth treads, drawing on the cloth, using silver, metal and normal treads with elderberry needle both by hand or machine, and obtaining similar embroidery at both sides of the cloth.

Turks have established specific culture by combining and enriching their own culture taking from mid Asia to Anatolia with the existing culture in Anatolia. In Turkish embroidery art the life style, social circumstances and esthetic preferences of the society have been exhibited, and reached at its most brilliant time between 16th and 18th centuries.

Embroidery art has been pervaded within Ottoman Turks, and reached at developed level in color, motive and technique. But due to the weakness of clothes and treads, most of them could not survive up to our time. Those which survived till now belong to 16th century. Many works from Ottoman time are taking place in museums and collections both in our country and abroad.

For centuries extensively applied Turkish Technique has definitive characters by its needle techniques, motive and composition. Embroideries are means of expression of Turkish ladies’ emotions, happiness and sadness besides cultural certificates. Still existing traditions such as preparation of dowry, presenting gift, etc, are effective in applying and pervading embroidery, and providing power to improve the embroidery art.

Embroidery art has important place in social, cultural and economy areas of our country. By having he characteristic properties of society, touristic souvenir and gift products are being produced, pulled attraction and provide a contribution to economy.

Turkish Technique has been done by hand for centuries, in 20th century by machines, and nowadays by industrialized (computerized) embroidery machines.  Therefore, embroidery art takes place in both handcraft arts and industrial arts.

Before Turkish Republic time, embroidery art had being applied in homes, markets and palaces, but later it has taken place as Embroidery Program in formal and extension education programs of National Education Ministry, Art and Design Faculties of Gazi University and Konya University.

To transfer Turkish Embroidery Art reflecting creative intelligence of Turkish society to the future generations shall be possible only by education. Embroidery products which are used and applied extensively almost in every section of the society have an important place in social life, economy and culture.

Development of computerized technologies has affected embroidery art as well, and usage of industrial multi headed embroidery machines increased. But embroidery products done by commercial purposes in short time with unskilled and less man power, results disappearance and degeneration of traditionally artistic embroideries.

Turkish Technique that has its own specificity and esthetic can be transferred to the next generation by educating man power of this field with improved educational programs considering developing technologies.

Yrd. Doç. Huriye Çırakoğlu

GELENEKSEL TÜRK NAKIŞLARINDAN TÜRK İŞİ TEKNİĞİNİN KÜLTÜRÜMÜZDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

Asırlardır geleneksel olarak yapılan Türk işi;  bez ayağı ile dokunmuş kumaşlar üzerine kumaşın iplikleri sayılarak ve çizilerek sim, tel ve iplikler kullanılarak işlenen mürver iğnesi dışında tersi ve yüzü aynı görünüşte olan elde ve makinede yapılan bir işleme tekniğidir.

Türkler,  Orta Asya’dan getirdikleri kendi kültürlerini, Anadolu’da karşılaştıkları kültürlerle birleştirip zenginleştirmişler özgün bir kültür ortaya koymuşlardır.Türk İşleme sanatıda    Türk, toplumunun yaşam biçimi, sosyal durumu ve estetik beğenisi sergilenmiş ve en parlak devrini 16.  ve 18. Yüzyıllar arasında yaşamıştır.

işleme sanatı    Osmanlı Türklerinde yaygınlaşmış, renk, motif ve teknik bakımdan ileri bir seviyeye ulaşmıştır.  Ancak, kumaşların ve ipliklerin dayanıksızlığından dolayı, işlemelerin pek çoğu, günümüze ulaşamamıştır. Günümüze ulaşabilen en eski örnekler, 16.yüzyıla aittir. Osmanlı İmparatorluğu dönemine ait birçok eser, dünyanın ünlü müzelerinde ve yurdumuzdaki müze ve koleksiyonlarda yer almaktadır.

Yüzyıllarca yaygın olarak uygulanan Türk İşi Tekniği, kullanılan iğne teknikleri, renk, motif ve kompozisyon bakımından belirleyici özelliklere sahiptir. İşlemeler, kültürel bir belge olmakla birlikte, Türk kadınının duygu, düşünce, sevinç ve hüzünlerini dile getirme aracı olmuştur. Halen devam eden çeyiz hazırlama, hediye verme gibi adetler, işlemelerin yapılmasında, yayılmasında etkili olmakla birlikte, işleme sanatına, sürekli yenilenme gücü vermektedir.

İşleme sanatının ülkemizde sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarda önemli bir yeri bulunmaktadır. Toplumun karakteristik özelliklerini taşıması nedeniyle, turistik ve hediyelik ürünler üretilmekte  ilgi görmekte ve ekonomiye katkı sağlamaktadır.

Türk işi asırlardır elde yapılmakla birlikte, 20.yüzyılda makinelerde, günümüz teknolojisinde ise endüstriyel (bilgisayarlı) nakış makinelerinde de işlenmektedir.  Böylece işleme sanatı, bir yandan el sanatları içinde yer alırken, diğer yandan endüstriyel sanatlar içinde de yer almaktadır.

Cumhuriyetten önce ev, çarşı ve saray çerçevesinde yapılan nakış sanatı, günümüzde geleneksel olarak yapılmakla birlikte, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim programlarında, Gazi Üniversitesi ve Konya Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakülteleri programlarında Nakış Programı olarak yer almaktadır.

Türk toplumunun yaratıcı zekasını, ince zevk ve becerisini yansıtan Türk işleme sanatının gelecek kuşaklara aktarılması, ancak eğitimle mümkün olacaktır. Toplumun her kesiminde yaygın olarak uygulanan ve kullanılan işlemeli ürünler; toplum  yaşamında  sosyal, ekonomik ve kültürel bakımdan önemli bir yere sahiptir.

Bilgisayarlı  teknolojilerin  gelişmesi  nakış alanını da etkilemiş, çok başlı endüstriyel nakış makineleri  kullanımı artmıştır.  Ancak ,  kısa  zamanda, ucuz ve daha az insan gücü ile üretilen işlemelerin  ticari kaygılarla eğitimsiz bireylerce yapılması, sanatsal nitelik taşıyan geleneksel işlemelerimizin özünden uzaklaşıp yozlaşması konusunu göz önüne sermektedir.

Kendine özgü teknik özellikleri ve estetik bir çizgisi olan Türk işi tekniği, bu alanda çalışanların,  günümüzün gelişen teknolojileri doğrultusunda geliştirilecek eğitim programları vasıtasıyla eğitilmesi ile gelecek kuşaklara aktarılacaktır.