Beceri öğrencilerde, öğrenme süreci içerisinde kazanılması, geliştirilmesi ve yaşama aktarılması tasarlanan kabiliyetlerdir (MEB, 2005). Öğrenme süreci içerisinde kazanılması ve geliştirilmesi ise birçok öğretim materyali yardımı ile olabilmektedir. Bu öğretim materyallerinden en önemlilerinden birisi ise ders kitaplarıdır. Ders kitapları öğrencilere birçok beceriyi kazandırmayı ve geliştirmeyi hedef edinir. Bu nedenle bu araştırmada sosyal bilgiler 6 ve 7. sınıf ders kitaplarının beceri kazandırmadaki rolünün belirlenmesi amacıyla incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasına göre tasarlanmıştır. Durum çalışması; (1) güncel bir olguyu kendi gerçek yaşam çerçevesi (içeriği) içinde çalışan, (2) olgu ve içinde bulunduğu içerik arasındaki sınırların kesin hatlarıyla belirgin olmadığı ve (3) birden fazla kanıt veya veri kaynağının mevcut olduğu durumlarda kullanılan, görgül bir araştırma yöntemidir (Yin, 1984; akt: Yıldırım & Şimşek, 2011). Araştırma verileri doküman incelemesi aracılığıyla elde edilmiştir. Doküman incelemesi, araştırılması hedeflenen olgu ve olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsamaktadır (Yıldırım & Şimşek, 2011). Araştırma kapsamında elde edilen veriler ise içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir.

Araştırma sonuçlarına göre; sosyal bilgiler ders kitapları incelendiği zaman, sosyal bilgiler ders kitaplarının beceri kazandırma sürecinde önemli bir yere sahip olduğu ve içerisinde birçok beceriyi kazandırmayı hedef edindiği tespit edilmiş olup, eleştirel, düşünme, yaratıcı, problem çözme, iletişim, araştırma, mekanı algılama, empati, karar verme, zaman ve kronolojiyi algılama becerilerinin bu becerilerden olduğu tespit edilmiştir. Tespit edilen bu beceriler araştırmada detaylandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler, ders kitapları, beceri

THE ROLE OF SOCIAL STUDIES TEXTBOOKS IN THE PROCESS OF ACQUIRING SKILLS

Tugba Kafadar

Marmara University, Institute of Education Sciences, Istanbul,Turkey

tugbakafadar@gmail.com

ABSTRACT

For students, skills are talents that need to be acquired, developed, and put into practice in real life, during the process of learning (MEB, 2005). The acquirement and development of these during the process of learning can be realized with the aid of various educational materials. Textbooks are among the most important educational materials. The purpose of textbooks is to help students in acquiring and developing various skills. In the light of these, 6^th and 7^th Grade social studies textbooks were reviewed for their role in helping students in the process of acquiring skills. The study was designed based on a case study model, which is a type of qualitative research method. A case study is an empirical research method, (1) which studies a current event within its own real life framework (context), (2) in which the boundaries between the event and its context do not have defined lines, and (3) which is used when there are more than one proofs or data sources (Yin, 1984; as cited in Yıldırım & Şimşek, 2011). Research data were obtained through document review. Document review consists of the analysis of written materials that contain information on the event(s) that were targeted in the study (Yıldırım & Şimşek, 2011).Data obtained in the study on the other hand were analyzed with the content analysis method.

According to the results of the study that were obtained by reviewing social study textbooks, it was concluded that social study textbooks are important in aiding the process of acquiring skills and actually their purpose is to support the acquirement of various skills including critical thinking, creativity, problem solving, communication, research, space perception, empathy, decision making, and perception of time and chronology. The identified skills were detailed in the study.

Keywords: Social studies, textbooks, skills